Pedodonti asıl olarak koruyucu diş hekimliği uygulamalarına öncelik verir. Koruyucu hekimlik, sağlık sorunu ortaya çıkmadan önce önlemler alarak hastalığın oluşumunu engellemek, bırakacağı sekel ve arızaları en aza indirgemek olarak tanımlanabilir. Tıp biliminde doktorluğun yarısı koruyucu hekimlik, diğer yarısı tedavi hekimliğidir.

Koruyucu hekimlik 3 aşamada incelenebilir:

1. Primer (Birincil) koruyucu hekimlik
2. Sekonder (İkincil) koruyucu hekimlik
3. Tersiyer (Üçüncül) koruyucu hekimlik

Diş hekimliği özelinde koruyucu hekimlik; dişlerin ileride sağlıklı olması için bebeklikten, hatta anne karnından itibaren alınacak önlemleri ve önleyici tedavileri kapsar.

Primer koruyucu diş hekimliği dişlerin çürümesini, kırılmasını, çene ve yüz bölgesi bütünlüğünün korunmasını engellemeyi amaçlar.

Sekonder koruyucu diş hekimliği bu hastalıklar oluştuğu durumda erken tanı ve tedaviyi kapsar.

Tersiyer koruyucu diş hekimliği ise hastalık oluştuğu ve zarar verdiği durumda oluşan kaybın yerine konmasını, rehabilitasyonu anlamına gelir.

Pedodonti ‘de Primer Koruyucu Tedaviler

Pedodonti alanında en önemli uygulamalar primer koruyucu tedavilerdir. Bu uygulamalar çocuğun diş fırçalama alışkanlığı kazanması, flor uygulamaları, fissür örtücüler, diş sağlığına uygun beslenme şeklinde sıralanabilir. Bu şekilde dişlerin çürüme riski en aza indirilir.

Süt dişlerinin değişme zamanına kadar sağlıklı şekilde ağızda kalması daimi dişlerin sağlıklı sürmesi için en önemli faktörlerdendir.

Anne-babanın diş fırçalama alışkanlıkları çocuğun ağız hijyen eğitiminin temelini oluşturur. Rol modelin düzenli fırçalama ve diş hekimi muayenesini aksattığı durumda çocuktan bunları beklemek mümkün değildir. Ayrıca aynı evde yaşayan ve ortak ağız florasına sahip olma olasılığı yüksek bireylerin diş çürüğüne sebep olan mikroorganizmaları birbirine bulaştırması mümkündür. Bu yüzden özellikle anne baba ve kardeşlerin iyi ağız hijyenine sahip olması çocuktaki çürük riskini azaltır.

Ayrıca bazı spor dallarına ilgisi olan çocuklara olası bir travmaya karşı dişleri koruyacak dişlikler (plaklar) yapılması da primer koruyucu tedavilerin arasındadır.

Sekonder Koruyucu Tedaviler

Sekonder pedodonti tedavileri çocuk dişlerinde oluşan çürükler, kırıklar, erken diş kayıpları gibi durumların tedavisini ve daha fazla zarar oluşumunu engellemeyi içerir.

Çürüklerin kanal tedavisi ya da dolgu ile tedavi edilmesi hem alttan gelen daimi dişlerin sağlıklı sürmesini sağlar, hem de olası çapraşıklıkları engeller.

Eğer zamanından önce süt dişi kaybı söz konusu ise süt dişinin yerine alttan daimi diş gelene kadar bir yer tutucu yapılır.

Tersiyer Koruyucu Tedaviler

Tersiyer koruyucu tedavilerde amaç hastalığın zararını telafi etmeye yöneliktir. Örneğin çocuğun dişlerinin çürümesi engellenemezse (primer koruyucu hekimlik), sonrasında erken diş kaybı yaşanır ve yerine gelecek daimi diş için bir yer tutucu yapılmazsa (sekonder koruyucu hekimlik), süt dişindeki enfeksiyonun alttaki daimi dişe verdiği zararı ve dişin yer darlığı sebebiyle yamuk sürmesinin tedavi edilmesi tersiyer koruyucu tedavilere girer.

Böyle ilerlemiş durumlarla başa çıkmak yerine hiç hastalık oluşmamasını sağlamak çocuğun fiziksel ve ruhsal sağlığı açısından çok önemlidir.

Ebeveynlerin çocuğun ağız ve diş sağlığı açısından yapabilecekleri en güzel şey önce kendi ağız hijyen alışkanlıklarını düzenleyerek örnek olmak, sonrasında da çocuğun ilk süt dişi sürer sürmez başlanacak rutin diş hekimi kontrolleri ile çocuklara primer koruyucu hekimlik sağlamaktır.